Pickleball là bộ môn thể thao kết hợp giữa tennis, cầu lông và bóng bàn, được sáng tạo tại Mỹ vào những năm 1960. Với lối chơi linh hoạt, dễ tiếp cận và phù hợp cho mọi lứa tuổi, Pickleball hiện đang trở thành xu hướng thể thao mới trên toàn thế giới. Môn này không chỉ giúp rèn luyện sức khỏe mà còn là cách tuyệt vời để giao lưu, kết nối cộng đồng.
|
Yêu cầu cơ bản để chơi Pickleball Kích thước sân Pickleball Sân Pickleball tiêu chuẩn có kích thước 6,1m x 13,4m, tương tự như sân cầu lông đôi. Chi tiết kích thước các khu vực:
Dụng cụ thi đấu Vợt Pickleball:
Bóng Pickleball:
Giày và trang phục:
|
Pickleball có thể chơi theo hình thức đơn (1 đấu 1) hoặc đôi (2 đấu 2), trong đó thể thức đôi phổ biến hơn nhờ tính kết nối, tương tác cao giữa các người chơi. Mỗi lượt chơi bắt đầu bằng cú giao bóng, và hai bên đánh qua lại cho đến khi có lỗi xảy ra.
Một điểm thú vị là chỉ đội giao bóng mới có quyền ghi điểm. Khi đội giao bóng phạm lỗi, quyền giao bóng sẽ chuyển sang đồng đội (trong đánh đôi) hoặc sang đội đối phương.
Trận đấu Pickleball thường kết thúc khi một bên ghi được 11 điểm và dẫn trước ít nhất 2 điểm. Ở các giải đấu, mốc điểm có thể nâng lên 15 hoặc 21 tùy theo quy định.
Gợi ý: Nếu bạn mới làm quen, nên chơi thử vài set ngắn 7 điểm để làm quen với luật và nhịp độ trận đấu.
Dưới đây là 5 quy tắc cơ bản khi chơi pickleball bạn cần nắm được:
Mục lục bài viết
1. Luật giao bóng
Giao bóng là bước mở đầu mỗi pha bóng và cũng là một trong những kỹ thuật quan trọng người chơi cần nắm vững.
Vị trí đứng khi giao bóng:
Người giao bóng phải đứng sau vạch cuối sân (baseline) và không được chạm vào đường biên hoặc vạch giới hạn khi thực hiện cú đánh. Cú giao bóng chỉ bắt đầu khi cả hai chân người chơi đều ở ngoài khu vực sân thi đấu.
Cách giao bóng hợp lệ:
- Kiểu giao bóng bắt buộc: Phải thực hiện cú đánh từ dưới lên (underhand serve). Vợt phải vung theo hướng đi lên, theo hình vòng cung tự nhiên.
- Điểm tiếp xúc bóng: Bóng phải được đánh khi còn ở vị trí thấp hơn thắt lưng.
- Vị trí đầu vợt: Khi chạm bóng, đầu vợt phải nằm dưới phần cao nhất của cổ tay.
Giao bóng thả (Drop serve):
Người chơi có thể chọn thả bóng tự do rồi đánh sau khi bóng nảy một lần xuống sân. Ở kiểu giao bóng này, các quy định về điểm tiếp xúc và chuyển động vợt không còn bắt buộc, giúp người mới chơi dễ tiếp cận hơn.
Hướng giao bóng:
Bóng phải được giao chéo sân, bay qua lưới và rơi vào ô giao bóng chéo đối diện của đối thủ. Bóng không được chạm hoặc rơi trong khu vực cấm vô-lê (Non-volley zone).
Các lỗi giao bóng thường gặp:
- Bóng chạm lưới và không bay vào đúng ô giao bóng hợp lệ (rơi vào khu vực “kitchen” hoặc ra ngoài sân).
- Người giao bóng đứng sai vị trí theo điểm số hiện tại.
- Giao bóng sai kỹ thuật như vợt không di chuyển từ dưới lên, đầu vợt cao hơn cổ tay, đánh bóng quá cao so với thắt lưng,…
Lưu ý cho người mới: Nên tập luyện kỹ thuật giao bóng dưới trước khi chuyển sang giao bóng thả, vì đây là cách giúp bạn làm chủ điểm rơi và lực đánh hiệu quả hơn.
2. Quy tắc 2 lần nảy
Quy tắc “hai lần nảy” là một trong những đặc trưng của Pickleball, giúp đảm bảo sự cân bằng giữa hai bên khi bắt đầu mỗi pha bóng.
Cụ thể:
- Sau khi giao bóng, bóng phải nảy một lần ở phần sân của người nhận bóng.
- Sau đó, bên nhận trả lại bóng, và bên giao bóng cũng phải để bóng nảy một lần trước khi đánh tiếp.
- Chỉ sau hai lần nảy này, các cú đánh vô-lê (đánh bóng khi chưa chạm đất) mới được phép thực hiện.
Ý nghĩa: Quy tắc này giúp trận đấu diễn ra công bằng, tránh việc đội giao bóng chiếm ưu thế ngay từ đầu bằng các pha tấn công nhanh.
3. Khu vực cấm vô-lê (Non-volley zone)
Non-Volley Zone, còn được gọi là “kitchen” (khu bếp), là vùng sân dài 2,13m tính từ lưới về mỗi bên. Đây là khu vực cấm đánh vô-lê, nhằm đảm bảo các pha bóng trên lưới không trở nên quá áp đảo.
Quy định cụ thể:
- Người chơi không được thực hiện cú vô-lê (đánh khi bóng chưa chạm đất) khi đang đứng trong khu vực này hoặc chạm vào khu vực này.
- Nếu bất kỳ phần nào của cơ thể hoặc vợt chạm vào “kitchen” trong khi thực hiện cú vô-lê, đó được tính là lỗi.
- Tuy nhiên, người chơi vẫn có thể đứng trong khu vực Non-Volley Zone để đánh nếu bóng đã chạm đất trước đó.
Gợi ý: Khi tiến gần lưới, bạn nên giữ chân ngoài khu vực cấm và sẵn sàng lùi lại nếu cần. Việc kiểm soát vị trí đứng sẽ giúp bạn tránh mất điểm không đáng có.
4. Cách tính điểm và xác định bên chiến thắng
Cách tính điểm trong Pickleball
Một đặc điểm riêng của Pickleball là chỉ đội đang giao bóng mới được ghi điểm. Nếu đội giao bóng phạm lỗi, họ không mất điểm nhưng sẽ mất quyền giao bóng (trong đánh đơn) hoặc chuyển sang người giao tiếp theo (trong đánh đôi).
Mỗi pha bóng hợp lệ được ghi 1 điểm cho đội giao bóng khi:
- Đối thủ đánh hỏng (bóng ra ngoài, chạm lưới,…),
- Đối thủ phạm luật (vi phạm quy tắc Non-Volley Zone, đánh volley sai luật,…),
- Đối thủ giao bóng lỗi hoặc đứng sai vị trí.
Người chơi không được ghi 2 điểm trong một lượt giao bóng – điểm số chỉ tăng 1 điểm mỗi pha giao bóng thành công.
Cách xác định bên chiến thắng
Thông thường, một trận Pickleball sẽ tuân theo thể thức:
- Đội nào đạt 11 điểm trước và dẫn cách biệt ít nhất 2 điểm sẽ thắng ván đấu.
Ví dụ: 11–9 là hợp lệ, nhưng nếu tỉ số là 11–10 thì trận phải tiếp tục cho đến khi có cách biệt 2 điểm (12–10, 13–11,…). - Trong thi đấu hoặc giải phong trào, các trận có thể chơi theo thể thức 2 ván thắng 3:
- Mỗi ván đến 11 hoặc 15 điểm.
- Nếu hòa 1–1, ván thứ ba quyết định có thể chỉ chơi đến 7 hoặc 11 điểm, tùy quy định.
- Trong các giải đấu chính thức, giới hạn điểm số có thể là 15 hoặc 21, nhưng nguyên tắc “thắng cách biệt 2 điểm” vẫn được giữ nguyên.
Mẹo nhỏ cho người mới: Khi thi đấu giao hữu, bạn có thể thỏa thuận trước mốc điểm và số ván để phù hợp với thời gian chơi. Điều này giúp người mới không quá áp lực mà vẫn giữ được tinh thần vui vẻ, năng động.
Đây là luật chơi pickleball cơ bản, nếu muốn hiểu rõ hơn về hình thức đánh đôi, bạn có thể tham khảo bài viết: Từ A – Z về luật chơi Pickleball đánh đôi 2025.
Cách hô điểm trong Pickleball
Trước mỗi lượt giao bóng, người giao bóng bắt buộc phải hô điểm rõ ràng, giúp tất cả người chơi xác định đúng điểm số và vị trí giao bóng.
Với trận đánh đơn: Cách hô điểm khá đơn giản: người giao bóng hô điểm số của chính mình trước, sau đó là điểm số của đối thủ. Ví dụ: nếu bạn đang dẫn 7–5, bạn sẽ hô: “7 – 5”.
Với trận đánh đôi: Cách hô điểm gồm 3 phần theo thứ tự sau:
- Điểm số của đội giao bóng
- Điểm số của đội nhận bóng
- Thứ tự người giao bóng trong đội (1 hoặc 2)
Lưu ý: Người số 1 là người bắt đầu lượt giao bóng của đội đó khi mới giành quyền giao, và vai trò này không thay đổi trong suốt lượt giao của đội.
Ví dụ: – “6 – 4 – 1” nghĩa là đội giao bóng đang dẫn 6–4 và người số 1 của đội đang thực hiện giao bóng. Nếu đồng đội giao tiếp theo, sẽ hô: “6 – 4 – 2”.
Gợi ý dành cho người mới: Dù chỉ chơi giải trí, bạn cũng nên luyện thói quen hô điểm đúng cách. Điều này giúp tăng tính chuyên nghiệp, dễ quản lý trận đấu và tránh tranh cãi không đáng có.
5. Trình tự phiên giao bóng (trong đánh đôi)
Trong Pickleball đánh đôi, giao bóng không chỉ tuân theo kỹ thuật mà còn đòi hỏi người chơi hiểu rõ quy trình luân chuyển lượt giao giữa các thành viên. Việc nắm đúng trình tự giúp trận đấu diễn ra mạch lạc, tránh những lỗi không đáng có.
Giao bóng ở đầu ván đấu
Ở đầu mỗi ván, chỉ có một người chơi trong đội giao bóng đầu tiên được thực hiện giao bóng. Nếu người này thua pha bóng đầu tiên (mắc lỗi), quyền giao bóng chuyển ngay cho đội đối phương.
Đây là điểm đặc biệt của Pickleball, nhằm đảm bảo không bên nào có lợi thế vượt trội khi vừa bắt đầu ván.
Trình tự giao bóng ở các lượt tiếp theo
Từ lượt giao bóng thứ hai trở đi (sau khi đối phương mắc lỗi và quyền giao bóng được chuyển giao), cả hai người trong đội đều lần lượt được giao bóng như sau:
- Người đầu tiên giao bóng cho đến khi thua pha bóng.
- Sau đó, người thứ hai trong đội tiếp tục giao bóng ở phía sân đối diện.
- Khi cả hai người đều thua lượt giao bóng, quyền giao sẽ được chuyển sang đội đối thủ.
Trình tự này cứ thế lặp lại cho đến hết trận.
Vị trí đứng khi giao bóng
- Khi bắt đầu lượt giao, người giao bóng đứng ở phía bên phải sân của mình.
- Mỗi khi đội giao bóng ghi được điểm, người giao sẽ đổi sang bên trái để giao bóng tiếp theo.
- Sau mỗi điểm ghi được, hai người trong đội đổi chỗ cho nhau để tiếp tục lượt giao.
Lỗi sai kinh điển người mới chơi Pickleball thường gặp
Khi mới làm quen với Pickleball, nhiều người thường mắc phải những lỗi cơ bản tưởng chừng nhỏ nhưng lại ảnh hưởng lớn đến hiệu quả thi đấu. Dưới đây là những lỗi phổ biến người mới thường gặp:
- Giao bóng sai kỹ thuật: Nhiều người mới chưa quen với cách giao bóng dưới (underhand) hoặc không để ý đến vị trí vợt và điểm tiếp xúc bóng. Lỗi thường gặp gồm:
- Giao bóng trên thắt lưng
- Đầu vợt cao hơn cổ tay
- Giao không đúng hướng chéo sân.
- Vi phạm khu vực Non-Volley Zone (kitchen): Đây là lỗi rất phổ biến. Người chơi thường vô tình bước vào khu vực cấm khi thực hiện cú volley hoặc bị đà vung vợt kéo theo vào trong khu vực này. Cách khắc phục là luôn kiểm soát vị trí chân khi lên lưới và chỉ di chuyển vào “kitchen” khi bóng đã chạm đất.
- Không tuân thủ quy tắc 2 lần nảy: Một số người chơi quên rằng sau cú giao bóng, bóng phải nảy một lần ở cả hai bên sân trước khi được đánh volley. Việc nôn nóng tấn công sớm có thể khiến người chơi bị tính lỗi và mất điểm không đáng.
- Đứng sai vị trí khi giao bóng: Trong đánh đôi, việc xác định sai vị trí đứng – đặc biệt là giữa hai người chơi – rất dễ xảy ra nếu không hô điểm rõ ràng. Lỗi này thường gặp khi chưa nắm vững nguyên tắc: điểm chẵn đứng bên phải, điểm lẻ đứng bên trái.
- Hô điểm không đúng hoặc quên hô điểm: Không hô điểm hoặc hô sai điểm trước khi giao bóng đều được xem là vi phạm trong thi đấu chính thức. Thói quen hô điểm to, rõ ràng giúp tránh nhầm lẫn, đặc biệt trong các trận đấu kéo dài hoặc có đông người tham gia.
- Đánh bóng quá mạnh hoặc quá gần lưới: Người mới thường chưa kiểm soát được lực tay, dẫn đến những cú đánh quá mạnh khiến bóng bay ra ngoài, hoặc quá nhẹ khiến bóng dính lưới. Việc luyện tập kiểm soát lực đánh và hướng vợt sẽ cải thiện điều này rõ rệt.
- Chạy đà không hợp lý, dễ mất thăng bằng: Một lỗi thường gặp khác là không giữ được thăng bằng sau khi đánh bóng, đặc biệt khi thực hiện các pha tấn công gần lưới. Điều này không chỉ khiến mất điểm mà còn dễ dẫn đến chấn thương.
Pickleball không chỉ là môn thể thao dễ tiếp cận mà còn mang lại niềm vui, sự kết nối và vận động phù hợp với mọi lứa tuổi. Khi đã nắm vững cách chơi và các quy tắc cơ bản, bạn sẽ thấy Pickleball là lựa chọn lý tưởng để rèn luyện sức khỏe mỗi ngày. Hãy bắt đầu với những trận đấu đơn giản, từng bước cải thiện kỹ thuật và tận hưởng niềm vui thể thao cùng bạn bè, gia đình. Nếu bạn đang tìm kiếm dụng cụ Pickleball chất lượng, đừng quên khám phá các sản phẩm tại Decathlon để khởi đầu hành trình thể thao thật trọn vẹn.
